20-08-2019
One week about

Dutch Design Daily

1 / 23

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By

By
Marjan van Aubel www.marjanvanaubel.com

Marjan van Aubel

By 20-08-2019

ONE WEEK ABOUT Tien jaar Dutch designers in Milaan door curator David Heldt (Connecting the Dots), interviews door Viveka van de Vliet

Ze wordt wel een radicale vernieuwer genoemd, uitvinder, of energiepionier. Solar designer Marjan van Aubel woont in Amsterdam, maar woonde zo’n zeven jaar in Londen. Ze zag intussen het vakgebied steeds breder worden en ging samenwerken met opdrachtgevers als Swarovski.

Nadat Marjan van Aubel in 2009 haar bachelor aan de Rietveld Academie DesignLAB had behaald, exposeerde ze een jaar later voor het eerst in Milaan bij Tuttobene, samen met ontwerpers als Bo Reudler, Frederike Top en Sjoerd Jonkers. Ze liet haar afstudeerwerk zien, getiteld Foam Porcelain, porselein van een zelf ontwikkeld nieuw materiaal dat zich net zo gedraagt als een cake of brood en zichzelf 300 procent uitzet in de oven.

Het was sowieso een jaar om niet te vergeten: door de uitbarsting van de vulkaan onder de gletsjer Eyjafjallajökull,was het Europese vliegverkeer door een grote vulkanische aswolk verstoord. Ze zat vast in Milaan. De prettige bijkomstigheid was dat ze onder andere samen met de directeur van Het Nieuwe Instituut (HNI) Guus Beumer vast zat. Die ontmoeting resulteerde dit jaar in de gezamenlijke ontwikkeling van de zelfvoorzienende kas Power Plant.

Toen Van Aubel voor het eerst exposeerde in Milaan was ze een van de weinige ontwerpers die met een wetenschappelijke blik keek en experimenteerde met innovatieve concepten en uitgebreid materialenonderzoek deed gebaseerd op duurzaamheid. ‘Inmiddels is duurzaamheid een trend en lijkt het allemaal één groot experiment’, zegt de ontwerper die zelf experimenteerde met lava, vulkanisch steen, foam, en hout. Van Aubel focust zich met haar werk op zeer actuele thema’s als de energietransitie en klimaatdoelen, ze promoot energie-efficiency in intelligent design dat zelf actief elektriciteit produceert zoals zetechniek en zonnecellen duurzaam integreert in verlichting.

Ze liet in Milaan voor het eerst The Energy Collection zien. Dit servies met geïntegreerde zonnecellen was haar afstudeerwerk van het Royal College of Art (RCA) in Londen waar ze in 2012 een master behaalde. Toentertijd waren niet veel ontwerpers bezig met zonnecellen, nu overigens nog steeds weinig, merkt ze.

Gedurende de tijd dat ze in Londen woonde, showde ze regelmatig in Milaan. Samen met de RCA graduates bij Salone Satellite, met haar Current Table, een tafel om aan te zitten maar zelf ook iets actiefs doet: elektriciteit produceren. Met haar Well Proven Stools, voor het eerst bij Ventura Lambrate. ‘Margriet Vollenberg heeft de afgelopen tien jaar zoveel gedaan door jonge talenten een platform te geven’, zegt ze. Ook de overheid speelt in het Nederlandse ontwerpwereld een rol. Met subsidie van het Stimuleringsfonds bouwden Marjan van Aubel en Jolán van der Wiel bij Rossana Orlandi Energies Unseen. ‘Zo’n grote installatie waarbij ze speelden met natuurlijke fenomenen als zwaartekracht en fotosynthese, is alleen mogelijk met subsidie’, meent ze. ‘Die oproep bestaat nog steeds, ook daarom is Nederland zo prominent aanwezig in Milaan’, denkt ze. ‘Door die subsidies kunnen Nederlandse ontwerpers langer spelen en onderzoek doen. In Engeland kennen ze dit fenomeen niet waardoor ontwerpers sneller commercieel gaan werken door verkoopbare producten te ontwerpen. Nederlandse ontwerpers beseffen zich die luxe positie niet voldoende, denkt Van Aubel.

In die tijd zag ze Milaan heel snel groeien en het vakgebied breder worden. Bij wijze van spreken hoef je tegenwoordig niet eens meer naar een beurs, je kunt alle nieuwe ontwerpen immers op Instagram zien. Op zich zou dat een interessante ontwikkeling kunnen zijn’, meent Marjan. ‘De impact op het milieu wordt daardoor een stuk minder, het scheelt materiaal, omdat je bijvoorbeeld geen beursstand meer hoeft te bouwen, en je geen vliegtickets hoeft te kopen.’ Maar lang niet in alle gevallen volstaat Instagram. Voor installaties als haar Power Plant, is de fysieke ervaring belangrijk. Voor deze kas van transparant solarglas waarin je voedsel en energie tegelijkertijd kunt oogsten, is de reactie van mensen immers belangrijk. ‘Dat wil ik zien, en hoe het werkt’, zegt ze. ‘Ik probeer een ervaring te creëren met het roze led-licht, iets dat  je via Instagram niet kan zien’, zegt ze.

Milaan blijft gewoon de plek om mensen te ontmoeten. ‘Het is absoluut een belangrijke beurs, je ziet iedereen, leert als vanzelf nieuwe mensen kennen, zeker bij Bar Basso’, zegt ze. Van Aubel kwam er latere opdrachtgevers tegen. Ze is in gesprek met grote glasfabrikanten en de auto-industrie, en van Swarovski kreeg ze in 2015 de Swarovski Young Emerging Talent Medal en in 2017 de Designer of the Future Award in samenwerking met Design Miami. Marjan werkt nu samen met wetenschappers, engineers en bedrijven als Swarovski, TNO en ECN, (Energie onderzoeksCentrum Nederland), dat de zonnecellen leverde achter de kristallen van Swarovkiin Van Aubels Cyanometers.

In plaats van dat ze zelf presenteert, was het vorig jaar dit merk dat deze Cyanometers tijdens de Milan Design Week in Swarovski Palazzo showde, een site specific installatie in een kas op de enorme binnenplaats van Palazzo Serbelloni. Dit jaar toont het merk haar inmiddels in productie genomen prototypes: een hang-, sta- en een muurlamp met verschillende lichtprogrammeringen. ‘Het is een luxe om met zo’n merk te werken’, ondervond ze. Het leidde al tot het contact met een galeriehouder uit Londen. Die plaatste zeven Current Windows voor de ramen van de galerie in Greekstreet waar voorbijgangers hun telefoons aan konden opladen.

Met dank aan Connecting the Dots
Interview: Viveka van de Vliet

Portretfoto: Boudewijn Bollmann

Meer Marjan Aubel > 06.05.2016 / 11.11.2016 /14.05.2018 / 06.06.2019