Plumbing the System
Het Nederlands Paviljoen op de 18e Internationale Architectuurtentoonstelling – La Biennale di Venezia
Nieuwe Instituut, het Nederlandse nationale museum voor architectuur, design en digitale cultuur, presenteert Plumbing the System. De Nederlandse inzending voor de 18e Internationale Architectuurtentoonstelling van Venetië in het iconische, uit 1954 stammende Rietveldpaviljoen, is samengesteld door Jan Jongert / Superuse Studios en draait om de vraag: kan een cultureel evenement als de Biënnale meer worden dan alleen een locatie voor presentatie en debat, gezien de urgente noodzaak om onze samenlevingen en onze planeet leefbaar te houden? Kan het in plaats daarvan een proeftuin worden voor het doorvoeren van echte verandering?
Inspelend op het Biënnale-thema Laboratory of the Future, dient het Nederlandse Paviljoen dit jaar als een proeftuin voor mogelijkheden van een toekomstgerichte, regeneratieve economie en circulair ontwerp, maar dan met een twist. Het doel is om te demonstreren hoe alternatieve systemen kunnen bijdragen aan een duurzamere toekomst op macroschaal. Jongerts poging om een echte verandering op microschaal door te voeren – op het Rietveldpaviljoen zelf – moet inzicht bieden in de kansen en hindernissen daarbij.
Het waterwerk van ons geld
Aan de ene kant is in het Nederlands paviljoen Het waterwerk van ons geld van cartograaf Carlijn Kingma te zien. In deze serie tekeningen vertaalt Kingma (in samenwerking met onderzoekers Thomas Bollen en Martijn Jeroen van der Linden) ons complexe geldsysteem op ingewikkelde wijze naar een ruimtelijke omgeving, met water als metafoor. Kingma brengt de inrichting van ons huidige geldstelsel in kaart en illustreert zo de werking van ons financiële systeem en de diepgewortelde mechanismen die verandering zowel kunnen belemmeren als mogelijk maken. Kingma heeft samengewerkt met vooraanstaande economische denkers om tastbare alternatieven of ‘routekaarten’ te illustreren, die kunnen leiden tot een socialere en ecologisch regeneratievere economie.
Regenwater-retentiesysteem
Voortbordurend op de metafoor van water en geinspireerd door de ernstige watertekorten in Venetië, zal Jongert proberen een echte systeemverandering door te voeren, door het installeren van een low-tech regenwater-retentiesysteem voor het paviljoen en de omliggende tuinen. Bezoekers zijn getuige van dit proces en alle technische, bureaucratische en andere uitdagingen die komen kijken bij deze ogenschijnlijk eenvoudige taak. Het doel is een tastbare handleiding voor het realiseren van verandering (of om te onthullen wat die verandering belemmert) en te bevragen of culturele evenementen verder kunnen gaan dan het bespreken, debatteren en voorstellen van veranderingen, maar om proeftuinen te worden om veranderingen uit te voeren.
Dutch Pavilion ‘Plumbing the System’
Venice Architecture Biennale
20 mei – 26 november 2023
nieuweinstituut.nl
Fotografie: Giulia Virgara