06-09-2020
Erfgoed

Dutch Design Daily

1 / 4

By

By

By

By
Werkstatt www.werkstatt.nu

SlotLab – Werkstatt

By 06-09-2020

Bouwen in hout: impuls voor de regionale economie

Niels Groeneveld, architect en oprichter van architectenbureau Werkstatt, bouwt graag in hout. Hij ging voor SlotLab de uitdaging aan een reconstructie te ontwerpen van de kap van de 17de-eeuwse poorttoren van kasteelruïne Schaesberg, maar dan wel met lokaal gewonnen hout.

Al in de 19de eeuw innoveerden constructeurs met gelamineerde houtconstructies, gemaakt van dunne, samengestelde delen hout. “Die houtconstructies werden bijeengehouden met ingenieuze verbindingen van staal of hout. Het voordeel daarvan is dat je de constructie uit elkaar kunt halen en het hout kunt hergebruiken.”

Voor het ontwerp van de torenkap borduurt Werkstatt verder op de aanpak van de 19de-eeuwse ingenieurs, maar dan met de kennis van de huidige houtbouwtechniek. “Traditioneel ambachtelijk werk is tegenwoordig erg kostbaar terwijl industriële vervaardiging juist steeds goedkoper wordt. Waarom zou je dan geen nieuwe techniek inzetten om renovatie betaalbaar te houden?”

Groeneveld’s ontwerp combineert zowel oude als nieuwe technieken, met als resultaat een hybride en gelaagde constructie die de veelzijdigheid van hout moet tonen. Om de principes verder te onderzoeken realiseert Werkstatt een prototype van de toren op schaal 1:10. Groeneveld: “We willen ons voorstel graag presenteren aan diverse betrokkenen, zoals de lokale monumentencommissie. Al was het maar om een gesprek op gang te brengen over de manier waarop er in Zuid-Limburg wordt omgegaan met de reconstructie van erfgoed.”

In Zuid-Limburg bouwt men van oudsher al met natuurlijke grondstoffen als mergel, kalk en klei. Groeneveld hoopt dat de lokale bouwindustrie zich door gebruik van biobased materialen als hout, hennep en vlas, opnieuw kan uitvinden. “Als er geld in te verdienen is, dan biedt het ook kansen voor jongeren om zich in het ambacht te laten scholen, waardoor de regionale arbeidsmarkt haar aantrekkingskracht behoudt. Zo versterk je bovendien de eigenwaarde van de regio.”

Dit is het vierde artikel in een reeks van zes artikelen over het SlotLab, een initiatief van Simone de Waart (Material Sense), Aryan Klein (Slot Schaesberg) en Machiel Spaan (M3H architecten) in het kader van de Internationale Bau Ausstellung (IBA) Parkstad.

Voor meer info over SlotLab > www.materialsenselab.org/slotlab
Voor meer info over Slot Schaesberg > www.slotschaesberg.nl/

Meer SlotLab artikelen

Tekst: Teun van den Ende